|
چُهنڊڙيون
(قطعا)
49-1948ع
•
اکيون هردم اداسي تنهنجي ڪارڻ
رهن پلپل پياسي تنهنجي ڪارڻ
هي طالبُ طالبُ الموليٰ بنائي
ڪيو سورن سنيا سي تنهنجي ڪارڻ
4 مئي 1948ع
•
جهان ۾ حسن سلطانِ محبّت
جنابِ عشق ٿيو جانِ محبّت
هو آهي گوهرِ ڪانِ محبّت
هي آهي شوڪت و شانِ محبّت
25 جون 1949ع
1952ع
•
نه آيو پر نه آيو پر نه آيو
مون سمجهيو ٿي قرار آيو ڪ آيو
رڙيون بلبل ڪري 12 مهينا
نهاري پئي بهار آيو ڪ آيو
28 جنوري 1952ع
ميرپور بٺورو
•
انهي کي شرمساري ٿيندي آخر
وري جو آزمايل آزمائي
اهو ناڪام ٿي دنيا ۾ رهندو
پرائي ڳالهه ۾ جو پير پائي
•
نجات اخروي تقوا سان ملندي
متان ڦاسين ڪڏهن آلائشن ۾
تون دنيا ساڻ گڏ عقبا به سينگار
گذارين تون متان آرائشن ۾
•
هُتان جنهن وقت ٿيندو آهي ڀَڀڪو
ڪندو تيرِ طعن سيني ۾ چَڀڪو
مِسز جهندم هڪل ڏئي آهي اٿندي
اتي بيهي نه سگهندو يار سڀڪو
•
ڪري تير زبان پئي دل خراشي
هي هلندي ڪيستائين بدمعاشي
اسان وٽ اڄ ڪٿي رزِق حلال آهه
اسان وٽ ڪاميابي آهي ئي راشي
•
ڪٿي آهي زماني ۾ محبّت
ڪنهين وٽ ڪنهنجي لءِ ناهي مروّت
رهي ڪنهنجي نه اڄ محفوظ عزّت
چڱائي ۽ چڱن جي آهي قلّت
•
رڳو خطبن پڙهڻ مان ڪونه ورندو
خطيبن ۾ عمل جو روح گهرجي
زباني ٻوڙ ۾ گهه جو نه صرفو
کپي فاتح نه هت مفتوح گهرجي
•
جو ناؤ نوش ۾ ئي محو آهي
انهي جي زيست زهر آلود سمجهو
ٿيو جو ناچ گهرجو اهل انسان
ته ان جي عاقبت محمود سمجهو
•
سڪونِ قلب ئي آرام چئبو
رڳو کائڻ پيئڻ ۾ ڇا رکيو آهه
طبيعت ۾ جي اطمينان ڪونهي
ته پوءِ خالي جيڻ ۾ ڇا رکيو آهه
•
چوڻ سولو ڪرڻ ڏاڍو ڏکيو آهه
ٿيڻ عاشق لءِ، ڪم ڪرڻا پون ٿا
نڀائڻ واسطي گهرجي ٿي طاقت
هتي سو سور غم چرڻا پون ٿا
•
اچڻ کان پوءِ جيڪا ڪانه ويندي
اها پوڙهپ ۽ ان جي ناتواني
وڃڻ کان پوءِ جا موٽي نه ايندي
سا آهي يار ديواني جواني
•
اهي چئبيون نه مومن جون نشانيون
ڊگهي ڏاڙهي پيل سرمو ۽ پڳڙي
عصا ڪن تائين ۽ ڀيڏن تي سلوار
اڳيان هر ويل ۾ ڍاڪو ۽ ڊڳڙي
•
پڙهيو جن علم ديني ۽ ٻڌي پڳ،
ڳڀي ماني جي لءِ محتاج آهن.
زماني ۾ انهن جو بول بالا،
جي مغرب جي جهان جا تاج آهن.
•
هي آهن ڄڻ ٻٻر کان ٻير گهرڻا،
وفائي جون اميدون بي وفا ۾.
محبّت بي محبّت وٽ ڪٿي آهه
وفا جي آهي ته به ان جي جفا ۾؟
•
رڳي ڏاڙهي ڊگهي سنّت نه چئبي،
مگر ان سان چڱي نيت به گهرجي.
محمّد جي ڪبي هر طرح تقليد،
اتي اعمال جي صحت به گهرجي.
•
منجهايو مذهبن ماڻهن کي بيحد،
جو اصلي علم اڄ موجود ناهي.
حقيقت ۾ ته مونجهارو به ڪونهي،
اڳيان قرآن ۽ اسلام آهي.
•
تون کائين آدمن جو ماس واعظ،
پيڻ ان کان ته مي جو جام بهتر.
رهي باقي نه لعن وطعن جو هوش،
اهو ساقي سندو انعام بهتر.
•
اڄ آفسون ئي دارالعشق آهن،
وڃڻ دلبر جي در بي سود بلڪل.
اتي معشوق عاشق گڏ رهن ٿا،
فراق و هجر ٿيا نابود بلڪل.
•
گهڻا ڀائر ته يوسف کي به هئا پر،
انهن ۾ ڀائپي جي هئي نه الفت.
گهڻن کان سوئي هڪڙو ڀاءُ برتر
هجي جنهن ۾ محبّت ۽ موّدت.
•
چون ٿا جنجي دل درياءُ آهي،
ڪڏهن اڏ تي به سهي بيهي رهن ٿا.
گهڻائي تنگدل انسان آهن،
جي ڪنهن دم بي ڌڙڪ دريا ٽپن ٿا.
•
وڃي تلخي ڇڏيو لذّت وڌي ٿي،
پراڻي جئن ٿئي مي تئن گهڻو ڪيف.
گهڻا ماڻهو پراڻا ٿي ڪڙا ٿين،
انهن جي آهي حالت تي ئي صد حيف.
•
ڏٺم دنيا اڃا تائين به بڪر آهي،
پڇيم آهين ڀلا تون ڇو ڪنواري.
چيئين مردن ته مون کي هٿ نه لاتو،
ٿئي نامرد سا ڪيئن قربداري.
•
کپن جرّت سان گڏ جذبات دل جا،
نه ايندو ڪم رڳو ظاهر جو ڦٿڪو.
ٿيڻ سرويچ دنيا ۾ ڏکيو آهه،
ڀڄن ٿا ڪيئن ٻڌي پيرن جو ٿڦڪو
•
اڃا عورت سڀئي حق ڪو نه ورتا،
جڏهن ورتئين ته سڀ مولا کي پرتا.
خبر پوندي جڏهن سو ڏينهن ايندو،
پوءِ ٿيندا سڀ جا ظاهر ڪرتا ڌرتا.
•
جڏهن ”وَرُ“ ٿيندي دنيا ۾ نياڻي،
تڏهن کان مڙس ٿيندو گهر ڌڃاڻي.
اهوئي دور ايندو نيٺ هڪ ڏينهن،
ڀريندو مرد ئي گهر جو پو پاڻي.
•
نه ظاهر دل جو ڪوئي راز ڪر تون،
مگر هر راز تي ڪو ناز ڪر تون.
ٿي طالبُ خانئه دل جو اي طالبَ،
ڀلي هفت آسمان پرواز ڪر تون.
1 رجب 136هه
هالا
1953ع
•
جفا تي تو سڄڻ هر دم جفا ڪئي
نه تنهنجي طبع مون ڪنهندم خفا ڪئي.
اميد آهي وري ملنداسين ٻيهر
حياتي جيڪڏهن دلبر وفا ڪئي.
•
زماني ۾ وڌي وئي بيوفائي،
محبّت ملڪ ۾ ئي ڪانه آهي.
چڱائي جو ته نالو ئي ٿيو گم،
سوا ان جي ڀلا ٻيو ڇا نه آهي.
•
اڳي هر ڪنهن کي ملندي مفت ۾ هئي،
محبّت رشوتن سان اڄ ملي ٿي.
خلوص ۽ نيڪ نيّت ٻيئي ڪافور،
اسان جي قوم تي دنيا کلي ٿي.
•
حقيقت ۾ اهو ماڻهو ننڍو آهه،
ننڍي هوندي ڪري جيڪو وڏائي.
ٿي ماڪوڙي هنيو جنهن شينهن سان دم،
انهي سمجهو ته پنهنجو ڪُر لڄائي.
•
وڏو سو جو بلند اخلاق آهي،
ڪٿي ئي ڪونه ٻئو مقبول ٿيندو
اهوئي سرفراز آهي جهان ۾،
سڀن آڏو جهڪي ويتر جو ويندو.
•
وڏو ماڻهو نه عُهدي ساڻ ٿيبو،
وڏائي جو سبب اخلاق آهي.
تڪبّر ذات تي جي ٿئو ته ڇا ٿئو،
عمل ري ڪنهن جي عزّت ڪابه ناهي.
•
خدا وٽ جبّه و دستار ڪجهه ناهه،
اتي ڌوتي ۽ ٻيو زنار ڪجهه ناهه.
وٽس نيّت چڱي جي ئي ضرورت،
رڳو صورت سان گڏ سينگار ڪجهه ناهي.
•
وڏو ماڻهو ڪوبي اخلاق آهي،
چڱو ان کان گهڻو ماڇي مهاڻو.
ڀلا جو اک ٻيائي جي رکي ٿو،
ٿئي بهتر انهي کان ڪوجهو ڪاڻو.
•
عمل ناهي ته سڀ ارڪان بيڪار،
فضول آهي مگر هر ڳالهه رسمي.
فقط وئو جسم ڪعبي ۾ ته ڇا ٿئو،
خدا جو سنهه رڳو دل حج ڪري ٿي.
•
رڳو محشر ۾ تو کان هي نه پڇندا،
ته دعوت جي تو سنّت ڇو نه پاري.
مگر چوندا خدا ڪرڻ ڏنئي ڪِي،
يا کائڻ ۾ حياتي تو گذاري.
•
اي واعظ ناس ڪينءَ ٻيڙي کان افضل،
ٻنهي جو اصل هڪ تمّاڪ آهي.
جا تون ٿو ڏين سان مسجد ۾ به جائز،
جا ٻاهر ٿا پين، ناپاڪ آهي.
|
