| 
                                
                                خط 
                                
                                رشيد ڀٽي 
                                
                                ايم اي
                                
                                
                                عالماڻي 
                                  
                                رشيد
                                
                                
                                ڀٽي 
                                  
                                
                                دوست
                                
                                
                                وراڪو دل
                                
                                
                                ۾ 
                                        
                                
                                اهو
                                
                                
                                عجب اتفاق
                                
                                
                                چئجي
                                
                                
                                يا 
                                ٽيليپيٿيءَ جو
                                
                                
                                مثال، جو
                                
                                
                                مون
                                
                                ۽
                                
                                
                                منور عباسيءَ
                                
                                
                                (اسان
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                حفيظ
                                
                                
                                جي سنگت
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                پراڻي ساٿيءَ)
                                
                                
                                حفيظ
                                
                                
                                مرحوم تي ئي
                                
                                
                                ويٺي
                                
                                ڳالهايوسين
                                
                                
                                پئي، ته
                                
                                
                                تنهنجو خط،
                                
                                
                                ڪجهه
                                
                                
                                حفيظ
                                
                                
                                بابت لکڻ
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                فرمائش وارو
                                
                                
                                مليو. ان ئي
                                
                                
                                ٽپال
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                ٻيو
                                
                                
                                خط
                                
                                
                                دوست عبدالغفور
                                
                                
                                انصاري جو
                                
                                
                                عيد
                                
                                ڪارڊ
                                
                                
                                هو، جنهن
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                عيد
                                
                                
                                مبارڪ هيٺان
                                
                                
                                هن
                                
                                
                                لکيو هو،
                                
                                
                                ”ڪاش! 
                                
                                اڄ
                                
                                
                                حفيظ به
                                
                                
                                زنده
                                
                                
                                هجي ها.“
                                
                                
                                ان
                                
                                کانپوءِ
                                
                                
                                اسان جڏهن
                                
                                
                                خيرپور ويندي
                                
                                
                                سينٽرل جيل
                                
                                
                                ٽپي،
                                
                                
                                حفيظ
                                
                                
                                واري 
                                ٻنيءَ وٽان
                                
                                
                                لنگهيا هئاسين،
                                
                                
                                ته
                                
                                
                                هو وري
                                
                                
                                مون 
                                
                                
                                کي ياد
                                
                                
                                اچي
                                
                                
                                ويو هو.
                                
                                
                                ان
                                
                                ٻنيءَ
                                
                                
                                تي ئي
                                
                                
                                مون
                                
                                
                                هن کي آخري
                                
                                
                                ڀيرو
                                
                                
                                ڏٺو
                                
                                
                                هو.
                                
                                
                                پر اها
                                
                                
                                ملاقات به
                                
                                
                                اڻ
                                
                                
                                پوري ۽ اڃايل
                                
                                
                                ئي
                                
                                
                                هئي. ايتري
                                
                                
                                اُساٽ، جو
                                
                                
                                اسان
                                
                                
                                هڪٻئي جي
                                
                                
                                کيڪر
                                
                                
                                به
                                
                                
                                هٿن جي
                                
                                
                                اشارن سان
                                
                                
                                هئي. 
                                        
                                
                                شايد
                                
                                
                                مئي جي
                                
                                
                                1 2 
                                
                                 تاريخ
                                
                                
                                هئي.
                                
                                
                                مون کي پوليس
                                
                                
                                گهاٽ
                                
                                
                                خيرپور مارشل
                                
                                
                                لا،
                                
                                
                                هيڊڪواٽر 
                                ڏانهن وڌيڪ
                                
                                
                                رمانڊ لاءِ
                                
                                
                                وٺيو
                                
                                
                                پئي ويو.
                                
                                
                                جڏهن
                                
                                
                                سندس 
                                ٻنيءَ وٽان
                                
                                
                                پڪ
                                
                                
                                اپ مُڙي
                                
                                
                                ته
                                
                                
                                منهنجي نگاهه،
                                
                                
                                سامهون بيٺل
                                
                                
                                حفيظ
                                
                                
                                تي پئي،
                                
                                
                                هو
                                
                                
                                زال کي بيٺل
                                
                                
                                فصل
                                
                                
                                تي ڪو ليڪچر
                                
                                
                                ڏئي
                                
                                
                                رهيوهو. ان
                                
                                
                                وقت
                                
                                
                                هن جي
                                
                                
                                نظر
                                
                                
                                به اوچتي
                                
                                
                                کڄي
                                
                                
                                رستي
                                
                                
                                تي پئي
                                
                                
                                هئي.
                                
                                
                                اسان 
                                ٻنهي هٿ
                                
                                
                                مٿي
                                
                                ڪري
                                
                                
                                هڪٻئي کي 
                                کيڪاريوسين، خير
                                
                                
                                عافيت ڪئي سين
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                دلجاءِ 
                                ڏياريسين. هو
                                
                                
                                ٻئي
                                
                                
                                زال
                                
                                
                                مڙس تيسين
                                
                                
                                هٿ
                                
                                
                                مٿي ڪيو بيٺا
                                
                                
                                هئا.، جيسين
                                
                                
                                پڪ
                                
                                
                                اپ سندن
                                
                                
                                نظرن
                                
                                کان
                                
                                ڏور
                                
                                
                                نه ٿي_ 
                                اُن 
                                کانپوءِ هڪ
                                
                                
                                ڏينهن
                                
                                
                                فتاح
                                
                                
                                ملاقات تي
                                
                                
                                آيو،
                                
                                
                                ته حفيظ
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                اوچتي موت
                                
                                
                                جي
                                
                                ڇرڪائيندڙ
                                
                                
                                خبر ڏئي ويو. 
                                        
                                
                                اهو
                                
                                
                                سمورو 
                                ڏينهن طبعيت
                                
                                
                                ڳوري
                                
                                
                                ڳوري
                                
                                
                                رهي
                                
                                
                                هيم. هڪ
                                
                                
                                وڇڙيل ساٿيءَ
                                
                                
                                جو
                                
                                
                                موت جي
                                
                                
                                خبر
                                
                                
                                جيل جي
                                
                                
                                اڪيلائيءَ جي
                                
                                
                                احساس کي وري
                                
                                
                                اجاڳر ڪري 
                                ڇڏيو هو.
                                
                                
                                سندس
                                
                                
                                جسماني موت
                                
                                
                                منهنجي انداز
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                سندس
                                
                                
                                پنج ڇهه 
                                سال اڳ
                                
                                
                                واري
                                
                                
                                حقيقت ۽ وزندار
                                
                                
                                موت
                                
                                
                                جي ياد
                                
                                
                                تازي
                                
                                ڪري
                                
                                ڇڏي.
                                
                                
                                زندگيءَ جي
                                
                                
                                حقيقتن ۽ مادي
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                ويساهه رکندي،
                                
                                
                                مان
                                
                                ڀلا
                                
                                
                                حفيظ، 
                                ڪٽنبي رٿا
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                آفيسر جي
                                
                                
                                موت
                                
                                
                                تي متحرڪ
                                
                                
                                ٿي
                                
                                
                                به
                                
                                ڪيئن
                                
                                ٿي
                                
                                
                                سگهيم. مان
                                
                                
                                ته
                                
                                
                                ان حفيظ
                                
                                
                                شيخ
                                
                                
                                جي موت
                                
                                
                                تي
                                
                                
                                سوچي رهيو
                                
                                
                                هوس،
                                
                                
                                جو هن
                                
                                
                                پاڻ
                                
                                
                                هرتو، ڪي ورهيه
                                
                                
                                اڳ
                                
                                
                                اسان کان جدا
                                
                                
                                ٿي،
                                
                                
                                ورتو
                                
                                
                                هو. 
                                        
                                
                                حفيظ، جنهن
                                
                                
                                اسان
                                
                                
                                سان گڏ
                                
                                
                                سوچيو هو،
                                
                                
                                سٽيو
                                
                                
                                هو، سفر
                                
                                
                                ڪيو
                                
                                
                                هو
                                
                                ۽
                                
                                
                                سَٺو هو،
                                
                                
                                اهو
                                
                                
                                ته ڪي ورهيه
                                
                                
                                اڳ
                                
                                
                                مري چڪو
                                
                                
                                هو،
                                
                                
                                جڏهن هن
                                
                                
                                جاکوڙ ڪرڻ ۽ جيئڻ
                                
                                
                                جنجال ۾ وجهڻ
                                
                                
                                مان
                                
                                ڪولاڀ
                                
                                
                                پراپت نه
                                
                                
                                ٿيندو
                                
                                
                                ڏسي،
                                
                                
                                عوام
                                
                                
                                مان موٽ
                                
                                
                                ملندي نه
                                
                                
                                ڏسي،
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                دوستن جي
                                
                                
                                دل
                                
                                
                                آزاريندڙ ورتاءَ
                                
                                
                                کان
                                
                                
                                بيزار ٿي، نراسائي
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                نااميديءَ جو
                                
                                
                                شڪار
                                
                                ٿي،
                                
                                
                                هٿيار ڦٽا ڪيا هئا.
                                
                                
                                هن
                                
                                
                                پنهنجي اندر
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                عظيم انسان
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                امر
                                
                                
                                فنڪار کي گهٽو
                                
                                
                                ڏئي،
                                
                                
                                پنهنجي پر
                                
                                
                                ۾  
                                
                                ماري 
                                ڇڏيو هو
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                پوءِ
                                
                                
                                انجي ايذاءَ
                                
                                
                                کان
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                پيڙا
                                
                                
                                مان ڪئي سال
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                شايد
                                
                                
                                مرڻ گهڙي
                                
                                
                                تائين، لڇندو
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                ڪنجهندو
                                
                                
                                رهيو
                                
                                
                                هو. ڇو جو
                                
                                
                                ائين
                                
                                ڪرڻ
                                
                                ۽
                                
                                
                                سمجهڻ جي
                                
                                
                                باوجود سندس
                                
                                
                                اندر
                                
                                
                                وارو حساس
                                
                                
                                دل
                                
                                
                                رکندڙ انسان
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                امر
                                
                                
                                اصول ۽ قدر
                                
                                
                                رکندڙ فنڪار
                                
                                
                                مري
                                
                                
                                نه سگهيو
                                
                                
                                هو.
                                
                                
                                اهو غشيءَ
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                اچي
                                
                                
                                چڪو هو،
                                
                                
                                سُرت
                                
                                
                                وڃائي چڪو
                                
                                
                                هو،
                                
                                
                                پر مري
                                
                                
                                نه
                                
                                
                                سگهيو هو.
                                
                                
                                مري
                                
                                
                                به ته
                                
                                
                                ڀلا
                                
                                
                                ڪيئن
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                ڇو!؟ 
                                ڪڏهين انسان
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                فن
                                
                                
                                به مري
                                
                                
                                سگهيا آهن
                                
                                
                                ڇا! 
                                
                                هو
                                
                                
                                جڏهن به
                                
                                
                                جهونن جانين
                                
                                
                                مان
                                
                                ڪنهن
                                
                                
                                سان ملندو
                                
                                
                                هو،
                                
                                
                                ته سندس
                                
                                
                                اندر
                                
                                
                                وارو حفيظ
                                
                                
                                اوٻاسيون ڏئي اٿڻ
                                
                                
                                جي
                                
                                ڪندو
                                
                                
                                هيو. هن
                                
                                
                                کي
                                
                                
                                اهو
                                
                                
                                احساس 
                                ٿيندو هو
                                
                                
                                ته،
                                
                                
                                اوچتو ئي
                                
                                
                                اوچتو اڌو
                                
                                
                                گهابري موڪلاڻي
                                
                                
                                ڪري
                                
                                
                                اٿي
                                
                                
                                ويندو هو.
                                
                                
                                هو
                                
                                
                                پويون سڄو
                                
                                
                                عرصو
                                
                                
                                ائين ۽ ان
                                
                                
                                ڇڪتاڻ
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                گهاريندو رهيو. 
                                        
                                
                                مرڻ
                                
                                کان
                                
                                
                                سال ڏيڍ اڳ
                                
                                
                                هو
                                
                                
                                مون کي اوچتو
                                
                                
                                سکر
                                
                                ۾
                                
                                ٽڪرجي
                                
                                
                                ويو. اوچتو
                                
                                
                                ان
                                
                                ڪري،
                                
                                
                                جو هو
                                
                                
                                ڄاڻي
                                
                                
                                واڻي
                                
                                
                                دل جي
                                
                                
                                خواهش هوندي
                                
                                
                                به،
                                
                                
                                اسان سان
                                
                                
                                ملڻ
                                
                                کان
                                
                                
                                پاسو 
                                ڪندو هو.
                                
                                
                                مون
                                
                                
                                ميار سان
                                
                                
                                کيس
                                
                                
                                چيو
                                
                                
                                هو: 
                                        
                                
                                ”يار! 
                                
                                ساٿ
                                
                                
                                ته ڇڏي وئين،
                                
                                
                                سلام
                                
                                
                                عليڪم کان ته
                                
                                
                                نه
                                
                                
                                وڃ!“ 
                                        
                                
                                ”نه
                                
                                
                                يار!“
                                
                                
                                هن
                                
                                ٿڌو
                                
                                
                                ساهه ڀري چيو
                                
                                
                                هيو،
                                
                                ”تون
                                
                                ڀليل
                                
                                
                                آهين. توهان
                                
                                
                                جهڙن
                                
                                
                                ساٿين جو
                                
                                
                                سنگ
                                
                                ڇڏڻ
                                
                                
                                ته ڪو نپٽ
                                
                                
                                چنڊو
                                
                                
                                به نٿو
                                
                                
                                سوچي
                                
                                
                                سگهي. توهان
                                
                                
                                سان
                                
                                
                                ته جنم
                                
                                
                                جنم
                                
                                
                                جو ساٿ
                                
                                
                                آ
                                
                                
                                پيارا!
                                
                                ٿوڙي
                                
                                
                                ساهي پٽڻ
                                
                                
                                ڏيم.
                                
                                
                                ڏاڍو
                                
                                
                                آزاريل ۽ ايذايل
                                
                                
                                آهيان. دل
                                
                                
                                جا
                                
                                
                                زخم چڪايان،
                                
                                
                                ڪو
                                
                                
                                ان
                                
                                
                                اڻانگي سفر
                                
                                
                                لاءِ
                                
                                
                                ثمر 
                                ٺاهيان، ته
                                
                                
                                وري
                                
                                
                                ساڳيا لاٽون
                                
                                
                                هوندا ۽ ساڳيا
                                
                                
                                چُگهه. مان
                                
                                
                                مري
                                
                                
                                نه ويو
                                
                                
                                آهيان. توهان
                                
                                
                                کي
                                
                                
                                اجايا ڀَو ۽ وهم
                                
                                
                                آهن.
                                
                                
                                هاڻي اچي
                                
                                
                                هنڌ
                                
                                ڪيو
                                
                                
                                اٿم. 
                                ٻنيءَ تي
                                
                                
                                هڪ
                                
                                
                                سادي هٽ
                                
                                
                                ٺاهي،
                                
                                
                                نوڪري 
                                ڇڏبي. ڪم شروع
                                
                                
                                ڪبو،
                                
                                
                                اها
                                
                                
                                جهوپڙي انقلابين
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                قوم پرستن جو
                                
                                
                                اجهو، اڏو
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                آرو
                                
                                
                                هوندي.“ 
                                
                                
                                ۽ مان
                                
                                
                                فيصلو نه
                                
                                
                                ڪري
                                
                                
                                سگهيو هوم
                                
                                
                                ته
                                
                                
                                هو سچ
                                
                                
                                پچ
                                
                                
                                ساڀيا ۾ 
                                ڳالهائي رهيو
                                
                                
                                هو،
                                
                                
                                يا پاڻ
                                
                                
                                کي
                                
                                
                                يا
                                
                                
                                اسان کي لڳي
                                
                                
                                رهيو
                                
                                
                                هو ۽ پوءِ
                                
                                
                                جيل
                                
                                ۾
                                
                                
                                خبرون پيون
                                
                                
                                هيم،
                                
                                
                                ته هو
                                
                                
                                سنجيدگيءَ سان
                                
                                
                                ان
                                
                                
                                پراڻي منصوبي
                                
                                
                                کي
                                
                                
                                مڪمل
                                
                                ڪري
                                
                                
                                رهيو هو.
                                
                                
                                ٻنيءَ
                                
                                
                                تي
                                
                                
                                اچي ويٺو
                                
                                
                                هو
                                
                                ۽
                                
                                
                                ساٿين سان
                                
                                
                                لهه
                                
                                
                                وچڙ وڌائي
                                
                                
                                ڇڏي
                                
                                
                                هئائين. 
                                        
                                
                                سندس
                                
                                
                                اهو ارادو
                                
                                
                                ايترو جهونو
                                
                                
                                هو،
                                
                                
                                جيتري سندن
                                
                                
                                سوچ
                                
                                ۽
                                
                                
                                سمجهه. 
                                ڊسمبر 
                                1954 ع 
                                
                                ۾ هڪ
                                
                                
                                رات
                                
                                
                                مان، حفيظ
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                يار
                                
                                
                                پوهو جڏهن
                                
                                
                                اسر
                                
                                
                                جو چئين
                                
                                
                                بجي
                                
                                ڌاري
                                
                                ڪراچيءَ
                                
                                
                                جي 
                                ڀتين تي
                                
                                
                                سنڌي
                                
                                
                                زبان کي قومي
                                
                                
                                زبان
                                
                                ۽
                                
                                
                                سرڪاري زبان
                                
                                
                                بنائڻ بابت
                                
                                
                                نعرا
                                
                                
                                لکي، 
                                ٿڪجي 
                                ٽٽجي لائيٽ
                                
                                
                                هائوس جي
                                
                                
                                سامهون واري
                                
                                
                                سبحان الله هوٽل
                                
                                
                                تي
                                
                                
                                چانهه پي
                                
                                
                                رهيا
                                
                                
                                هئاسين، ته
                                
                                
                                حفيظ
                                
                                
                                ان ارادي
                                
                                
                                جو
                                
                                
                                اظهار ڪيو هو.
                                
                                
                                هن
                                
                                ٻڌايو
                                
                                
                                هو ته
                                
                                
                                رڳو
                                
                                
                                قومي آزاديءَ
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                برتريءَ سان
                                
                                
                                اسان
                                
                                
                                جو مقصد
                                
                                
                                پورو
                                
                                
                                نه 
                                ٿيندو. سماجي
                                
                                
                                انصاف جي
                                
                                
                                اڻ کٽ جدوجهد
                                
                                
                                ته
                                
                                
                                اڃا پري
                                
                                
                                آهي
                                
                                ۽
                                
                                
                                سماجي برابري
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                آزادي ماڻڻ
                                
                                
                                لاءِ، اسان
                                
                                
                                مان
                                
                                
                                هر هڪ
                                
                                
                                کي
                                
                                
                                ڪميونسٽ
                                
                                
                                ٿيڻو
                                
                                
                                پوندو. 
                                        
                                
                                سچ
                                
                                
                                پچ مون
                                
                                
                                کيس
                                
                                
                                سندس
                                
                                
                                روحاني موت
                                
                                
                                تائين، ائين
                                
                                
                                ئي
                                
                                ڏٺو،
                                
                                
                                جيئن چيو
                                
                                
                                هئائين. هو
                                
                                
                                هڪ
                                
                                ڪٽر،
                                
                                
                                ضدي ۽ اڏول
                                
                                
                                قوم
                                
                                
                                پرست انقلابي
                                
                                
                                هو.
                                
                                
                                هن جي
                                
                                
                                هر
                                
                                
                                افساني ۾، هر
                                
                                
                                گفتگوءَ ۾، هر
                                
                                
                                هلت
                                
                                
                                چلت ۾، هر
                                
                                
                                سوچ
                                
                                ۾
                                
                                
                                مون کي هڪ
                                
                                
                                اشتراڪي نظر
                                
                                
                                ايندو هو.
                                
                                
                                هن
                                
                                
                                جو وجود
                                
                                
                                قوم
                                
                                
                                پرستي جي
                                
                                
                                دشمن
                                
                                ۽
                                
                                
                                رجعت پسند
                                
                                
                                لاءِ
                                
                                
                                هڪ گار
                                
                                
                                هو.
                                
                                
                                اسانجي قومي
                                
                                
                                تحريڪ 
                                ڪجهه تکائي
                                
                                
                                ورتي
                                
                                ۽
                                
                                
                                اردو پرست
                                
                                
                                ڪامريڊ
                                
                                
                                ڪترائڻ
                                
                                
                                لڳا.
                                
                                
                                هو رڳو
                                
                                
                                طبقاتي جنگ
                                
                                
                                کي
                                
                                
                                هر
                                
                                
                                درد جي
                                
                                
                                دوا
                                
                                ڄاڻائي
                                
                                
                                اسان جي
                                
                                
                                راهه
                                
                                ۾
                                
                                
                                سرنگهون وجهڻ
                                
                                
                                لڳا.
                                
                                
                                اسان مان
                                
                                
                                حفيظ
                                
                                
                                پهريون شخص
                                
                                
                                هيو،
                                
                                
                                جنهن کان جان
                                
                                
                                ڇڏائي.
                                
                                
                                اسان
                                
                                
                                پنهنجي 
                                ڪُني ڌار چاڙهي.
                                
                                
                                اڀياس دوران
                                
                                
                                هو
                                
                                
                                چوندو هو،
                                
                                
                                ”مارڪسزم
                                
                                
                                ڪا
                                
                                
                                سندن
                                
                                
                                بابي جي
                                
                                
                                ميراث 
                                ڪانهي.“ اسان
                                
                                
                                قوميت ۽ سماجواد
                                
                                
                                کي
                                
                                
                                گڏوگڏ عمل
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                آڻڻ
                                
                                
                                جا ازم
                                
                                
                                ڪرڻ
                                
                                
                                لڳاسين، جنهن
                                
                                
                                جو
                                
                                
                                نتيجو ڏسڻ کان اڳ
                                
                                
                                ئي
                                
                                
                                حفيظ نراسائيءَ
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                فراريت جو
                                
                                
                                شڪار
                                
                                ٿي
                                
                                
                                راهه ڇڏي ويو.
                                
                                
                                سندس
                                
                                
                                ان عمل
                                
                                
                                جو
                                
                                
                                سبب، هڪ
                                
                                
                                ته
                                
                                
                                ان وقت
                                
                                
                                ستل
                                
                                
                                سنڌين جي
                                
                                
                                بي
                                
                                
                                حسي هئي
                                
                                
                                ته
                                
                                ٻيو
                                
                                
                                نام نهاد
                                
                                
                                اڙدو
                                
                                
                                دان اشتراڪين
                                
                                
                                جو
                                
                                
                                اشتراڪيت متعلق
                                
                                
                                پيٽوڙي مُلن
                                
                                
                                جهڙيون غلط
                                
                                
                                تاويلون ۽ تفسير! 
                                        
                                
                                ۽
                                
                                
                                ان
                                
                                ڏينهن
                                
                                
                                پنهنجي اندر
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                امر
                                
                                
                                فنڪار ۽ عظيم
                                
                                
                                انسان سڏائيندڙ
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                دل سدا
                                
                                
                                لاءِ
                                
                                
                                بيهجي چڪي
                                
                                
                                هئي.
                                
                                
                                حفيظ، جو
                                
                                
                                اٿاهه ننڊ
                                
                                
                                مان
                                
                                
                                اٿي، ڪَر موڙي،
                                
                                
                                ڪاروان
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                شريڪ
                                
                                ٿيڻ
                                
                                
                                جا سابناها
                                
                                
                                ڪري
                                
                                
                                رهيو
                                
                                
                                هو، سو
                                
                                
                                سدا
                                
                                
                                لاءِ مري
                                
                                
                                ويو.
                                
                                
                                هو پنهنجي
                                
                                
                                آدرش
                                
                                
                                جو انت
                                
                                
                                نه
                                
                                ڏسي
                                
                                
                                سگهيو. جنهن
                                
                                
                                مارڳ
                                
                                ۾
                                
                                
                                هن رت
                                
                                
                                ست
                                
                                ڏنو،
                                
                                
                                ان جو
                                
                                
                                ماڳ
                                
                                
                                نه ماڻي
                                
                                
                                سگهيو. اڄ
                                
                                
                                سنگت
                                
                                
                                وارو حفيظ
                                
                                
                                مري
                                
                                
                                ويو هو،
                                
                                
                                شاگرد رسالي
                                
                                
                                وارو
                                
                                
                                حفيظ موڪلائي
                                
                                
                                ويو
                                
                                
                                هو. 
                                ”نوائي سنڌ“
                                
                                
                                جو
                                
                                
                                نيوز ايڊيٽر
                                
                                
                                اسان
                                
                                ۾
                                
                                
                                نه هو.
                                
                                
                                رقيه
                                
                                
                                منزل، ڌني رام
                                
                                
                                بلڊنگ ۽ پاڪستان
                                
                                
                                چوڪ
                                
                                
                                جي ريسٽارينٽن
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                گرما
                                
                                
                                گرم بحث
                                
                                
                                ڪندڙ
                                
                                
                                حفيظ
                                
                                ٿڌو
                                
                                ٿي
                                
                                
                                چڪو هو.
                                
                                
                                سڄو
                                
                                ڏينهن
                                
                                
                                حفيظ منهنجي
                                
                                
                                نور
                                
                                ۽
                                
                                
                                دماغ ۾ 
                                ٻرندو رهيو.
                                
                                
                                ڪڏهين
                                
                                
                                کيس
                                
                                
                                ايس.
                                
                                
                                ايم 
                                ڪاليج جي
                                
                                
                                ڪامن
                                
                                
                                روم
                                
                                ۾
                                
                                
                                سامراجي 
                                ”سُرخن“ سان
                                
                                
                                وڙهندو ڏسي رهيو
                                
                                
                                هوس
                                
                                
                                ته، 
                                ڪڏهن سنگت
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                ميڙ ۾ افسانو
                                
                                
                                پڙهندو. 
                                ڪڏهن هو
                                
                                
                                ميٺارام هاسٽل
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                سرڪيءَ واري
                                
                                
                                ڪمري
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                ڇتو
                                
                                
                                بحث
                                
                                ڪري
                                
                                
                                رهيو هو
                                
                                
                                ته
                                
                                ڪڏهن
                                
                                کڏي
                                
                                ۾
                                
                                
                                اُتي جي
                                
                                
                                ڏتڙيل
                                
                                
                                عوام
                                
                                
                                جي جيون
                                
                                
                                تي
                                
                                ڳوڙها
                                
                                ڳاڙي
                                
                                
                                رهيو هو
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                پوءِ
                                
                                
                                مون کي اهو
                                
                                
                                احساس ٿيو ته
                                
                                
                                ڪي
                                
                                
                                ورهيه اڳ
                                
                                
                                اسان
                                
                                ڪيڏو
                                
                                
                                نه هاڃو
                                
                                
                                سٺو
                                
                                
                                هو!
                                
                                اسان
                                
                                
                                ڪهڙو
                                
                                
                                نه
                                
                                
                                عظيم انسان
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                امر
                                
                                
                                فنڪار وڃايو
                                
                                
                                هو.
                                
                                
                                ان رات
                                
                                
                                مون
                                
                                ڏينهن
                                
                                
                                جي سڄي
                                
                                
                                جيل
                                
                                ڊائري
                                
                                
                                حفيظ بنسبت
                                
                                
                                لکي
                                
                                
                                هئي. 
                                        
                                
                                ٻي
                                
                                
                                ڏينهن
                                
                                
                                صبح
                                
                                
                                سان واڪ
                                
                                
                                ڪندي
                                
                                
                                اياز
                                
                                
                                پڇيو هو:
                                
                                
                                ”رات
                                
                                
                                يڪو
                                
                                
                                پئي بتي
                                
                                
                                ٻريئي! 
                                
                                ڇا پئي
                                
                                
                                پڙهيئي؟“ 
                                        
                                
                                ”لکيم
                                
                                
                                پئي!“
                                
                                
                                مون
                                
                                
                                وراڻيس. 
                                        
                                
                                ”وڏي
                                
                                
                                ڊائري
                                
                                
                                لکيئي 
                                ڇا؟“ هُن
                                
                                
                                پڇيو،، ڇا تي
                                
                                
                                پئي
                                
                                
                                لکيئي.“ 
                                        
                                
                                ”حفيظ
                                
                                
                                تي“
                                
                                
                                مون جواب
                                
                                
                                ڏنس. 
                                        
                                
                                ”ڇو؟
                                
                                
                                اوچتو 
                                ڪيئن ياد
                                
                                
                                پيئي؟“ اياز
                                
                                
                                هلندي پڇيو
                                
                                
                                هو. 
                                        
                                
                                ”ويچارو
                                
                                
                                مري
                                
                                
                                ويو.“ مون
                                
                                
                                اياز
                                
                                کي
                                
                                
                                به خبر
                                
                                
                                ڏني. 
                                        
                                
                                ”مري
                                
                                
                                ويو!“
                                
                                
                                اياز
                                
                                
                                بيهي رهيو.
                                
                                
                                ”ڪنهن
                                
                                
                                ٻڌايئي؟“ 
                                        
                                
                                ”ڪالهه
                                
                                
                                فتاح
                                
                                ٻڌائي
                                
                                
                                ويو.“ 
                                        "Poor Soul! Now we can only remember him." 
                                اياز
                                
                                
                                چيو:
                                
                                
                                پوءِ
                                
                                
                                اسان سڄو
                                
                                
                                وقت
                                
                                
                                حياتي ۽ موت
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                منجهيل فلسفي
                                
                                
                                تي
                                
                                ڳالهائيندا
                                
                                
                                رهيا هئاسين.
                                
                                
                                ماڻهو اصل
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                مري
                                
                                
                                نٿو؛ هن
                                
                                
                                جو
                                
                                
                                رڳو نالو
                                
                                
                                ٿو
                                
                                
                                مري.
                                
                                
                                هو پنهنجي
                                
                                
                                قول
                                
                                ۽
                                
                                
                                فعل جي
                                
                                
                                روپ
                                
                                ۾
                                
                                
                                سدائين جيئرو
                                
                                
                                ٿو
                                
                                
                                رهي.
                                
                                
                                حفيظ شيخ
                                
                                
                                مري
                                
                                
                                ويو آهي،
                                
                                
                                پر
                                
                                
                                اسان جو
                                
                                
                                همسفر ۽ ساٿي
                                
                                
                                حفيظ
                                
                                
                                اڃا جيئرو
                                
                                
                                آهي،
                                
                                
                                هو سڀاڻي
                                
                                
                                به
                                
                                
                                جيئرو هوندو.
                                
                                
                                جيسين سنڌي
                                
                                
                                قوم
                                
                                
                                زنده آهي،
                                
                                
                                انسان زنده
                                
                                
                                آهي،
                                
                                
                                سندس فن
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                ڪردار
                                
                                
                                جيئرا آهن،
                                
                                
                                تيسين هو
                                
                                
                                به
                                
                                
                                جيئرو آهي. 
                                  
                                ايم
                                
                                
                                اي
                                
                                
                                عالماڻي 
                                  
                                
                                شاديءَ
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                مامري
                                
                                
                                بابت
                                
                                
                                حفيظ
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                ڀيڻيوي
                                
                                
                                جا
                                
                                
                                لکيل
                                
                                
                                ٽي
                                
                                
                                دلچسپ
                                
                                
                                خط 
                                  
                                    
                                30،
                                
                                
                                مين
                                
                                
                                روڊ 
                                        
                                
                                سمن
                                
                                
                                آبا _ لاهور 
                                
                                14.9.68 
                                        
                                
                                ڊيئر
                                
                                
                                حفيظ 
                                        
                                
                                رسمي
                                
                                
                                دعا سلام
                                
                                
                                کان
                                
                                
                                تون
                                
                                
                                خائف. 
                                        
                                
                                سڄي
                                
                                
                                دعا سلام
                                
                                
                                اسين
                                
                                 کان غير
                                
                                
                                واقف. سو
                                
                                
                                قصو
                                
                                ٺهي
                                
                                
                                ته 
                                ڪيئن 
                                ٺهي؟ 
                                        
                                
                                خالد
                                
                                
                                مسعود جي
                                
                                
                                تجويز تي
                                
                                
                                سندس
                                
                                
                                ئي نالي
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                اسانجي ايڊريس
                                
                                
                                تي،
                                
                                
                                تنهنجي شاديءَ
                                
                                
                                لاءِ، 
                                ”مشرق اخبار“
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                اشتهار ڏنو ويو.
                                
                                
                                ڇنڇر
                                
                                
                                ڏينهن
                                
                                
                                اشتهار 
                                ڇپيو. شام
                                
                                
                                کان
                                
                                
                                مون
                                
                                
                                هي خط
                                
                                
                                لکڻ
                                
                                
                                شروع ڪيو آهي.
                                
                                
                                هن
                                
                                
                                وقت تائين
                                
                                
                                ڏهه
                                
                                
                                رشتا
                                
                                
                                اچي چڪا
                                
                                
                                آهن.
                                
                                ڏينهن
                                
                                ٻن
                                
                                ۾
                                
                                
                                شايد 
                                ڏهاڪو کن ٻيا به
                                
                                
                                اچي
                                
                                
                                ويندا. خطن
                                
                                
                                جو
                                
                                
                                سلسلو به
                                
                                
                                شايد
                                
                                
                                شروع ٿي وڃي.
                                
                                
                                ٽن
                                
                                
                                چئن
                                
                                
                                اوهان جون
                                
                                
                                ايڊريسون به
                                
                                
                                ورتيون آهن.
                                
                                
                                شايد
                                
                                
                                سنئون سڌو
                                
                                
                                اوهان سان
                                
                                
                                لهه
                                
                                
                                وچڙ ۾ اچن.
                                
                                
                                خدا
                                
                                
                                گهريو ته
                                
                                
                                هن
                                
                                
                                مهيني اندر
                                
                                
                                ئي
                                
                                
                                اوهان جي
                                
                                
                                قسمت
                                
                                
                                جو فيصلو
                                
                                
                                ٿي
                                
                                
                                ويندو. اوهان
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                فوٽوءَ جي
                                
                                
                                ضرورت آهي.
                                
                                
                                تنهن
                                
                                ڪري
                                
                                ٻه چار
                                
                                ڪاپيون
                                
                                
                                پاسپورٽ سائيز
                                
                                
                                موڪلي 
                                ڏيندا. پر
                                
                                
                                سائين هاڻ
                                
                                
                                اسان
                                
                                
                                جي مڙيئي
                                
                                
                                اڇن
                                
                                
                                وارن جي
                                
                                
                                لڄ
                                
                                
                                رکندا. ائين
                                
                                
                                نه
                                
                                ٿئي
                                
                                
                                ته اسين
                                
                                
                                هتي
                                
                                
                                پيا 
                                ڳالهيون هلايون
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                اوهين هٿ
                                
                                
                                ڪڍي
                                
                                
                                ڀڄي
                                
                                
                                وڃو!
                                
                                
                                جيڪي
                                
                                
                                رشتا آيا آهن،
                                
                                
                                انهن
                                
                                
                                جي مختصر
                                
                                
                                حقيقت هي
                                
                                
                                آهي: 
                                        
                                
                                1_
                                
                                
                                ڇوڪري F. A 
                                
                                پاس
                                
                                
                                آهي. ماءُ
                                
                                
                                بيوهه آهي.
                                
                                
                                جنهن
                                
                                کي
                                
                                ڪجهه
                                
                                
                                ملڪيت آهي.
                                
                                
                                ان
                                
                                
                                مان 
                                ڇوڪريءَ جو
                                
                                
                                جيڪو
                                
                                
                                حصو 
                                ٿيندو سو
                                
                                
                                ملندو. 
                                        
                                
                                2_
                                
                                
                                ايم
                                
                                
                                اي فيل.
                                
                                
                                رنگ
                                
                                ڪڻڪائون.
                                
                                
                                احساس 
                                ڪمتريءَ ۾ ورتل.
                                
                                
                                پيءُ
                                
                                
                                فوت_ ماءُ
                                
                                
                                ٻي
                                
                                
                                شاديءَ ۾ گرفتار_
                                
                                
                                هڪ
                                
                                ڀاءُ
                                
                                
                                شادي 
                                ڪيل. جنهن
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                هڪ
                                
                                
                                مربو زمين
                                
                                
                                ڇوڪري
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                نالي ۾. 
                                        
                                
                                3_
                                
                                
                                وڪيل
                                
                                
                                صاحب جون
                                
                                
                                ٻه
                                
                                
                                ساليون. وڏي 
                                B. A 
                                
                                ننڍي 
                                M. A 
                                
                                وڏي
                                
                                
                                زياده خوبصورت.
                                
                                
                                ننڍي
                                
                                
                                گهٽ خوبصورت.
                                
                                
                                جهيز
                                
                                ۾
                                
                                
                                هڪ 
                                ڪئنال جو
                                
                                
                                پلاٽ
                                
                                ۽
                                
                                
                                فرج وغيره.
                                
                                
                                پڙدو
                                
                                ٻئي
                                
                                ڪونه
                                
                                ڪن.
                                
                                ڇوڪرين
                                
                                کي
                                
                                ٻڌائڻ
                                
                                کان
                                
                                
                                سواءِ چانهه
                                
                                
                                پاڻي
                                
                                
                                جي دعوت.
                                
                                
                                جنهن
                                
                                ۾
                                
                                
                                اوهان اجنبي
                                
                                
                                وانگر انهن
                                
                                
                                سان
                                
                                
                                خود 
                                ڳالهه 
                                ٻولهه ڪري سگهو
                                
                                
                                ٿا.
                                
                                
                                ڇوڪريون
                                
                                
                                پٺاڻ
                                
                                
                                آهن يعني
                                
                                
                                ايوب
                                
                                
                                خان جي
                                
                                
                                ذات
                                
                                
                                واريون. 
                                        
                                
                                4_
                                
                                
                                هڪ
                                
                                
                                اپ ٽو ڊيٽ همراهه
                                
                                
                                آيو
                                
                                
                                شاهه 
                                ڳڙهي مان.
                                
                                
                                اصل
                                
                                ڪشميري.
                                
                                
                                پاڻ ائين
                                
                                
                                چيائين ته
                                
                                
                                مون
                                
                                کي
                                
                                ڪنهن
                                
                                
                                ماڻهو موڪليو
                                
                                
                                آهي
                                
                                
                                ته پڇا
                                
                                
                                ڪري
                                
                                
                                اچان. انهيءَ
                                
                                
                                کي
                                
                                
                                اوهانجي سڄي
                                
                                
                                هسٽري 
                                ٻڌائي ويئي.
                                
                                
                                اوهانجي والدين
                                
                                
                                بابت، 
                                ڀائرن بابت،
                                
                                
                                ڀينرن
                                
                                
                                بابت، غرض
                                
                                
                                جيئن
                                
                                
                                جيئن هو
                                
                                
                                سوال
                                
                                ڪندو
                                
                                
                                ويو تيئن
                                
                                
                                تيئن
                                
                                کيس
                                
                                
                                صاف صاف
                                
                                
                                حقيقت 
                                ٻڌائي ويئي.
                                
                                
                                شايد
                                
                                
                                وري ملاقات
                                
                                
                                لاءِ
                                
                                
                                آفيس ۾ مون وٽ
                                
                                
                                اچي.
                                
                                
                                پارٽي مالدار
                                
                                
                                ٿي
                                
                                
                                لڳي.
                                
                                
                                حفيظ 
                                ڪريسينٽ وارن
                                
                                
                                جهڙي. 
                                        
                                
                                5_
                                
                                
                                ڪشميري_
                                
                                
                                بلڪل
                                
                                
                                نمبر 4 پارٽي جهڙي
                                
                                
                                پر
                                
                                
                                مالدار 
                                ڪجهه گهٽ. 
                                        
                                
                                6_
                                
                                
                                ڇوڪري B. A 
                                
                                فيل_
                                
                                ڀاءُ
                                
                                
                                پوليس آفيسر،
                                
                                
                                صدر
                                
                                
                                صاحب جي
                                
                                
                                سيڪيورٽي پارٽي
                                
                                
                                ۾.
                                
                                
                                ٻيو
                                
                                
                                ڀاءُ
                                
                                
                                ڪنهن
                                
                                
                                فرم
                                
                                ۾
                                
                                
                                آفيسر. 
                                        
                                
                                7_
                                
                                
                                ڇوڪري M. Sc 
                                
                                فرم
                                
                                ۾
                                
                                
                                ملازم، تنخواهه540رپيا.
                                
                                
                                رهائش هاسٽل.
                                
                                
                                والد
                                
                                ڪراچي
                                
                                ۾
                                
                                
                                ساڳي فرم
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                سيلزمين. ڪل 
                                ڀينر ٽي. اصل
                                
                                
                                وطن
                                
                                
                                دهلي. والد
                                
                                
                                جو
                                
                                
                                رنگ 
                                ڪارو. 
                                        
                                
                                8_
                                
                                
                                ڀٽي
                                
                                
                                فيملي 
                                M. A 
                                جو
                                
                                
                                امتحان 
                                ڏنل. وڌيڪ
                                
                                
                                معلومات 
                                ڏيندا، جي
                                
                                
                                اسان
                                
                                
                                رخ 
                                ڏيکاريو. 
                                        
                                
                                9_
                                
                                
                                رهائش داتا
                                
                                
                                گنج
                                
                                
                                والد ريلوي
                                
                                
                                ۾.
                                
                                
                                وڌيڪ
                                
                                
                                تفصيل سڀاڻي
                                
                                
                                آفيس
                                
                                ۾
                                
                                
                                ملندا. 
                                        
                                
                                10_
                                
                                
                                هڪ
                                
                                
                                رشتي 
                                ڪرائڻ جي
                                
                                
                                ڪاروبار
                                
                                
                                ڪرڻ
                                
                                
                                واري
                                
                                
                                آئي. ان
                                
                                
                                کي
                                
                                
                                اسان
                                
                                ڀڄائي
                                
                                ڪڍيو.
                                
                                
                                وڌيڪ. 
                                ڏسجي ته
                                
                                
                                سڀاڻي ڪير ٿا اچن
                                
                                
                                ۽
                                
                                
                                ڪهڙا
                                
                                
                                ٿا
                                
                                
                                اچن. 
                                        
                                
                                قلم
                                
                                
                                تازو: 
                                
                                
                                خط
                                
                                
                                لکي اڃان
                                
                                
                                پورو
                                
                                
                                مس ڪيو ويو
                                
                                
                                آهي
                                
                                
                                ته هڪ
                                
                                
                                رشتو
                                
                                
                                اچي ويو.
                                
                                
                                رشتو
                                
                                
                                آڻيندڙ اسلاميه
                                
                                
                                گرلز
                                
                                ڪاليج
                                
                                
                                جي پرنسپل
                                
                                
                                صاحبه هئي.
                                
                                
                                ڇوڪري M. A 
                                
                                آهي
                                
                                ۽
                                
                                
                                انهيءَ 
                                ڪاليج ۾ ليڪچرر
                                
                                
                                آهي.
                                
                                
                                پرنسپل صاحبه
                                
                                
                                ان
                                
                                کي
                                
                                
                                پنهنجي 
                                ڌيءُ وانگر
                                
                                
                                پاليو آهي.
                                
                                
                                ڇوڪريءَ
                                
                                
                                جو
                                
                                
                                پيءُ به
                                
                                
                                ڪنهن
                                
                                
                                ڪاليج
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                پروفيسر آهي.
                                
                                
                                جواب
                                
                                
                                جلد 
                                ڏيندا. 
                                  
                                اوهان
                                
                                
                                جو 
                                ايم.
                                
                                
                                اي.
                                
                                
                                عالماڻي 
                                  
                                  
                                  
                                سمن
                                
                                
                                آباد
                                 
                                لاهور
                                 
                                
                                68-9-17 
                                  
                                
                                ڊيئر حفيظ 
                                 هاڻ
                                
                                
                                ته يار
                                
                                
                                آيو
                                
                                
                                گهرجين. 
                                        
                                
                                تنهنجي عمر
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                هر سال
                                
                                
                                لاءِ
                                
                                
                                هڪ عدد
                                
                                
                                رشتو
                                
                                
                                آهي. 
                                ٻاويهه خط
                                
                                
                                ته
                                
                                ڪالهه
                                
                                
                                آيا ۽ پوسٽ
                                
                                
                                مين
                                
                                کي
                                
                                
                                هڪ روپيو
                                
                                
                                ڏيڻو
                                
                                
                                پيو.
                                
                                
                                سنڌ ۽ بلوچستان
                                
                                
                                کي
                                
                                
                                ڇڏي
                                
                                
                                باقي
                                
                                
                                پوري مغربي
                                
                                
                                پاڪستان مان
                                
                                
                                خط
                                
                                
                                آيا آهن.
                                
                                
                                هڪ
                                
                                
                                رشتو اهڙو
                                
                                
                                به
                                
                                
                                آيو آهي
                                
                                
                                جنهن
                                
                                ۾
                                
                                
                                چيل آهي
                                
                                
                                ته
                                
                                ڇوڪري
                                
                                
                                ايم اي
                                
                                
                                انگلش ۾ ڪئي آهي.
                                
                                
                                پهريائين 
                                ڇوڪري ۽ 
                                ڇوڪريءَ کي ملاقات
                                
                                
                                ڪرڻي
                                
                                
                                پوندي. ان
                                
                                
                                بعد
                                
                                
                                جيڪڏهن انهن
                                
                                
                                هڪ
                                
                                ٻئي
                                
                                کي
                                
                                
                                پسند ڪيو ته
                                
                                
                                پوءِ
                                
                                
                                وڏا وچ
                                
                                
                                ايندا ۽ 
                                ڳالهيون 
                                ڪندا. هڪ
                                
                                
                                محترما لکيو
                                
                                
                                آهي
                                
                                
                                ته آءُ 
                                B. A (e) 
                                
                                آهيان. عمر
                                
                                
                                2 3 
                                
                                 سال
                                
                                
                                آهي.
                                
                                
                                شادي ڪرڻ چاهيان
                                
                                
                                ٿي.
                                
                                
                                هڪ
                                
                                ڊبل
                                
                                
                                ايم اي
                                
                                
                                جو
                                
                                
                                به رشتو
                                
                                
                                آهي.
                                
                                
                                هڪ اهڙو
                                
                                
                                به
                                
                                
                                خط آهي
                                
                                
                                جنهن
                                
                                ۾
                                
                                
                                لکيل آهي
                                
                                
                                ته
                                
                                ڇوڪري
                                
                                
                                حسينه عالم
                                
                                
                                بنجڻ
                                
                                
                                جي قابل
                                
                                
                                آهي.
                                
                                
                                مختصر ته
                                
                                
                                هاڻ
                                
                                
                                لڳ ڀڳ پنجاهه
                                
                                
                                رشتا
                                
                                
                                آهن. انهن
                                
                                
                                مان
                                
                                ڪونه
                                
                                ڪو
                                
                                
                                توهان جي
                                
                                
                                پسند
                                
                                
                                جو نڪري
                                
                                
                                پوندو. تنهن
                                
                                
                                ڪري
                                
                                
                                هاڻ
                                
                                
                                دير نه
                                
                                
                                ڪندا.
                                
                                
                                بس
                                
                                
                                آيا گهُرجو. 
                                        
                                
                                ڪالهه
                                
                                
                                به
                                
                                
                                خط پوسٽ
                                
                                
                                ڪيو
                                
                                
                                هئم.
                                
                                
                                اميد ته
                                
                                
                                اهو
                                
                                
                                به ملي
                                
                                
                                ويو
                                
                                
                                هوندو. 
                                  
                                باقي
                                
                                
                                دعا
                                
                                
                                و سلام 
                                ايم
                                
                                
                                اي
                                
                                
                                عالماڻي 
                                  
                                سمن
                                
                                
                                آباد
                                 
                                لاهور
                                 
                                
                                70-7-28 
                                  
                                
                                ڊيئر حفيظ· 
                                سلام،
                                
                                
                                دعا 
                                 يادگيريءَ
                                
                                
                                لاءِ مهرباني. 
                                        
                                
                                ڪم
                                
                                
                                وڏو_
                                
                                
                                اسين ننڍا_
                                
                                
                                ڪوشش
                                
                                
                                ناتمام. باقي
                                
                                
                                سڀ
                                
                                
                                سائينءَ جي
                                
                                
                                وس.
                                
                                
                                وڏي قانون
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                وس. انصاف
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                وس_ حالات
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                وس!! 
                                        
                                
                                رهيو
                                
                                
                                پروردگارجو حوصلو_
                                
                                
                                اهو
                                
                                
                                ته فيض
                                
                                
                                به
                                
                                ڏٺو،
                                
                                ”غالب“
                                
                                
                                به 
                                ڏٺو، 
                                ”ظفر“ به
                                
                                
                                ڏٺو،
                                
                                
                                فلسطين جي
                                
                                
                                فداين به
                                
                                
                                تازو
                                
                                ڏٺو.
                                
                                ٿي
                                
                                
                                سگهي ٿو ته
                                
                                
                                اوهان به
                                
                                
                                ڏسي
                                
                                
                                وٺو.
                                
                                
                                اسين به
                                
                                
                                تماشائين جي
                                
                                
                                گروهه ۾ آهيون.
                                
                                
                                ڪردار
                                
                                
                                ڪرڻ
                                
                                
                                وارن
                                
                                
                                جي قطار
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                نه
                                
                                
                                آهيون!
                                
                                پر 
                                
                                جيئڻ
                                
                                
                                لاءِ 
                                ڪجهه نه
                                
                                
                                ڪجهه
                                
                                
                                ڪرڻو
                                
                                
                                ئي
                                
                                ٿو
                                
                                
                                پوي. ڇو ته
                                
                                
                                هتي
                                
                                
                                جي جوڙجڪ
                                
                                
                                ۾
                                
                                
                                تماشي ڏسڻ تي
                                
                                
                                به
                                
                                ٽيڪس
                                
                                ۽
                                
                                ٽڪيٽ
                                
                                
                                آهي. سڄي
                                
                                
                                زندگي فري
                                
                                
                                پاس
                                
                                
                                لاءِ 
                                ڪوشش ڪئي سين
                                
                                
                                پر
                                
                                
                                اها به
                                
                                
                                هٿ
                                
                                
                                نه آئي!
                                
                                
                                گهر
                                
                                
                                جي رونق
                                
                                
                                اڃان
                                
                                
                                هنگامه آرائي
                                
                                
                                تي
                                
                                
                                موقوف آهي.
                                
                                
                                قدوس
                                
                                ڀائي
                                
                                کي
                                
                                
                                اڃان پنهنجو
                                
                                
                                گهر
                                
                                
                                نه مليو
                                
                                
                                آهي.
                                
                                
                                چنانچه اوهان
                                
                                
                                جي
                                
                                
                                آپا جي
                                
                                
                                مهمانداري ۾ مصروف
                                
                                
                                آهي.
                                
                                
                                باقي ٻيو مڙئي
                                
                                
                                خير
                                
                                
                                خيريت آهي. 
                                  
                                اوهانجو 
                                ايم
                                
                                
                                اي
                                
                                
                                عالماڻي |